Het motregende en er was wat wind en samen voelde het koud aan. Maar buiten stonden ze al te wachten. De trainers van de TBS instelling die weer aan de gang mochten met vier honden. Ondanks het weer en ondanks andere keuzemogelijkheden binnen de instelling waren ze enthousiast en hadden ze er zin in. Het wachten was op het team van Dutch Cell Dogs en ik, ik mocht er een keertje bij zijn.

Nu geef ik al meer dan 30 jaar les aan combinaties en ik moet zeggen: geef mij deze. Wat een genot om te zien hoe ze alles aannemen van de instructeurs, instructies opvolgen en geconcentreerd bezig zijn met de honden. En ze leren. Niet alleen de honden, ook deze trainers, ze geven zelf aan hoe zij de lichaamstaal van hun honden herkennen, ze anticiperen op situaties waarvan zij inmiddels inzien dat hier een potentieel probleem ligt. Ze leiden honden af, ze nemen de afstand die nodig is en halen uit de kast waarvan zij denken dat dat de beste oplossingen biedt en…. het werkt allemaal.

Het is een van de laatste sessies met deze honden en wat is het geweldig om te zien hoe enthousiast zowel de honden als de trainers zijn als ze elkaar zien. Van te voren zijn de spullen uitgeladen uit de auto, iedereen helpt mee, de snoepjes zijn in de heuptasjes gedaan, de clickers in de aanslag en de honden worden een voor een gehaald. Direct wordt afstand genomen en een plek gezocht, een plek van waaruit ze aan de gang gaan. Voordat de instructeur ook maar iets hoeft te zeggen wordt er gewerkt aan aandacht en gaat iedere combinatie in de trainingsmodus.

De instructeurs, het zijn er twee, geven niet alleen instructies maar stellen ook vragen, vragen over de hond, over wat er gebeurt en wat nu nodig is. En wat zien ze veel en wat snappen de trainers al veel. En dat na nog geen 10 lessen.

Er breekt een hond los, er is even paniek want sommige honden gaan nog niet zo leuk om met andere honden. Trainers zijn boos op de trainer wiens hond losschoot. In plaats van echter op die boosheid in te haken zoeken ze naar een oplossing om te voorkomen dat hun hond agressie gaat vertonen. Een trainer gaat achter een rij bosjes staan. Hij moppert op de andere trainer, geeft aan dat hij het aan zag komen maar ondertussen kijkt hij naar de impact van zijn gemopper op de hond. Hij houdt zich in en de hond heeft er duidelijk geen last van. Hij blijft met zijn hond bezig en doet achter de bosjes een paar oefeningen waarvan hij weet dat de hond ze leuk vindt. En ondertussen moppert hij in zichzelf wat door.

Sommige oefeningen gaan niet helemaal goed maar geen trainer raakt gefrustreerd, ze vragen wat zij verkeerd doen en houden het bij zichzelf. Samen met de instructeur wordt een oplossing gezocht. Gewoon proberen en ervaren en vaak lukt het. Het zit er bijna op, De training van deze honden ook. Het is geweldig om te zien hoe graag iedere trainer een foto van de hond wil. Het liefst met hunzelf erop. Dat mag niet in verband met de privacy van de trainers zelf. Het is ontroerend en hartverwarmend om te zien hoe betrokken ze graag willen blijven met een eventuele plaatsing van de honden. Eentje zou zijn hond het liefst zelf willen houden, de anderen eigenlijk ook wel.

Wat raar om te zien en om mee te mogen maken hoe betrokken, gedisciplineerd en vooral hoe open deze trainers staan voor het werken met de hond die hun voor een aantal weken is toegewezen, waarbij ze weten dat ze hun training uitvoeren voor de hond en straks een andere eigenaar die ze nog niet eens kennen en waarschijnlijk ook nooit zullen kennen ook. Hoe anders is het soms op de reguliere cursussen waar de cursisten hun hond voor het leven hebben en de training uit moeten voeren voor zichzelf. Wat een geweldig initiatief van Marlies en Betty. En wat een geweldige prestaties van de trainers.

Dankjewel voor alles. Wat hebben wij veel meegemaakt en wat heb jij mij bijgestaan en wat een mooie herinneringen heb je me gegeven.
Wat was het leuk om jou als jonge hond in te zetten bij de instructeursopleidingen. Wat heb je mij hierbij ook veel geleerd. Je reageerde niet standaard. Het was zoeken en bij iedereen reageerde je anders, alsof je iedereen apart beoordeelde en aftastte.

Ondanks dat ik je veel meenam vond je het later niet leuk in drukke situaties. Dat was niets voor jou en het gaf niet. Dan deden we dat niet. Je kon prima alleen thuisblijven. Wat heb je me hierbij echter een hoofdbrekens bezorgd om je niet meer te laten slopen. Zelfs een zachte ondergrond in je bench kon je niet heel houden. Vaatdoekjes hadden je voorkeur maar ook sokken en t-shirts vond je fijner dan de kluiven die ik voor je kocht. Maar we hebben daar onze weg in gevonden. Ik heb meer dingen opgeruimd en jij hebt al het andere met rust gelaten.

Wat was je goed met andere honden, je hield daar echt niet zo van, die gooiden geen bal. En ook je bijna arrogante manier van het negeren van die andere honden als ze vreselijk lelijk tegen je deden. Je liep door, ze geen blik waardig gunnend. Alle andere honden in ons leven samen accepteerde je. Je werd er vriendjes mee maar liet ze ook duidelijk je grenzen weten. Ze waren gek op je. Wat heb ik van je genoten als je verder dan 25-30 meter bij me vandaan was en je een andere hond met een bal zag. Je was dan niet meer terugroepbaar, althans tot je die bal had. En die had je altijd. Zonder lelijk te doen ging je gewoon meespelen, je wist waarschijnlijk dat de honden vaak even afgeleid waren door jouw aanwezigheid en je had hem. Dan was je wel bereid terug te komen. Ik liet je de bal geven en even blijven en ging me namens jou verontschuldigen bij die andere hond en ik gaf de bal terug. Je accepteerde dit, keek me aan met een blik van” weer gelukt” en bleef dan even in de buurt.

Het leukst was het om met je naar het water te gaan. Je kon niet wachten om erin te springen om er vervolgens helemaal niet meer uit te komen. Ballen halen, dat was het belangrijkst in jouw leven. Denkspelletjes, voerbeloningen en andere dingen haalden het niet bij de bal. En als wij geen zin hadden om nog meer te gooien wist je altijd anderen over te halen, wildvreemden die met je verder speelden. Van jong tot oud, je kreeg het voor elkaar. En in huis, kriebelen, kriebelen en nog eens kriebelen. Je kreeg er nooit genoeg van. En als mensen stopten wist je ze dat op een zeer effectieve manier duidelijk te maken. Je duwde je snuit onder de hand of arm en deed je hoofd omhoog. Op een manier waarbij altijd de hand op je hoofd eindigde. Het maakte jou niet uit of ze dan net een glas drinken in hun handen hadden. Dat nam je voor lief. Als ik het wel eens moeilijk had kwam je altijd naast me zitten met een blik van: “kriebel mij maar”. Ik keek je dan aan en zei altijd tegen je dat het alleen maar eigenbelang van je was. Je keek dan terug op een manier waarop ik je bijna hoorde zeggen “ja, en…??? Doe nou maar gewoon” en ik deed het. En het hielp!!!!

Verstoppertje spelen met de kinderen vond je ook heel leuk om te doen, je bleef keurig tot je een van hen hoorde roepen dat je mocht gaan zoeken. Je vond ze en dat vond je helemaal geweldig.

Je was doof op het laatst maar handgebaren begreep je als een van de besten. Tot het snel ging. De laatste twee weken kon je geen wandelingen meer aan, alleen nog even snel je behoeften doen om de hoek en weer naar binnen. Nu reageer je bijna niet meer, je hebt vanmorgen veel bloed overgegeven, het is genoeg geweest. Je nu nog hier houden zou egoïstisch zijn en niet eerlijk tegenover alles wat je al voor me betekend hebt.

Dag Saar, je bent geweldig, dankjewel!!!!!!!!

Vaak zie ik lijstjes voorbijkomen met wat een puppy allemaal moet leren om een stabiele en fijne huisgenoot te worden. Nergens zie ik wat de baas daarvoor eigenlijk moet leren en dat is toch de basis, hij zal het tenslotte moeten gaan overbrengen. Daarom heb ik een alternatief lijstje gemaakt. Een lijstje waarop we ons als instructeur eigenlijk zouden moeten richten. En ik gebruik nu en in het lijstje veel de term “moet” en “moeten”. Dat is eigenlijk niet waar, niemand moet iets. Ik hoop de cursisten te leren wat er in dat lijstje staat om ze zo inzicht te geven in het hoe, het wat en het waarom bij hun eigen puppy. Zodat zij in staat zijn de dingen te doen die belangrijk zijn voor de ontwikkeling van hun puppy. Als ze daarvoor kiezen. Dat ligt bij hen.

1. De baas moet leren dat hij de moeite waard moet zijn voor de puppy om mee samen te werken. Het hulpmiddel dat hij gebruikt moet de puppy heel leuk en/of plezierig vinden, wat de baas ervan vindt is veel minder belangrijk.

2. De baas moet leren wat voor enorme invloed zijn gebarentaal en zijn lichaamshouding hebben op de puppy. Hij kan ermee sturen, gedrag uitlokken en beïnvloeden.

De baas moet leren dat als de puppy zijn gebarentaal wel volgt maar dit eigenlijk niet is wat de baas eigenlijk bedoelde, de puppy toch zijn beloning verdient en de baas dus iets anders moet doen. Niet de puppy.

De baas moet leren dat als hij zijn hand beweegt, de puppy zal volgen en dat als hij zijn hand stil houdt, de puppy vrijwel direct overgaat tot nadenken. En dan dat iedere beweging weer leidt tot volgen (al is het maar met zijn hoofd).

De baas moet leren dat in het begin de puppy niets anders leert dan achter het snoepje aangaan en dat dit helemaal niet erg is.

De baas moet leren hoe hij het achter het snoepje aangaan over kan laten gaan in het echte aanleren van een oefening.
De baas moet leren hoe hij bij zijn puppy een oefening verder kan opbouwen, handgebaren kan afbouwen (als hij dat wil) een stemcommando’s kan invoeren en de beloning kan afbouwen zodat de hond voor het contact kan kiezen in plaats de beloning.

De baas moet leren dat hij met zijn stem, zijn houding en zijn gebaren vaak een combinatie aan signalen afgeeft waarbij de puppy soms anderen signalen belangrijker vindt dan dat de baas bedoelt of doorheeft. Dit is niet de schuld van de puppy, de baas moet zorgvuldiger zijn en zich bewuster worden van die mix aan signalen die hij afgeeft.

De baas moet leren dat er op deze manier eigenlijk niets fout kan gaan en dat al het gedrag te verklaren is en dat de puppy het in de allermeeste gevallen gewoon goed doet en de baas mag dus leren de dingen anders aan te pakken en er ook zelf over na te denken.

3. De baas moet leren dat een hond erg gefocust is op lichaams- en gebarentaal en nog geen Nederlands spreekt of welke andere taal dan ook en dat zelfs alle hondentaal niet is aangeboren.

De baas moet leren dat als de baas die taal gebruikt de hond soms net het averechtse leert. Als de baas laag zegt op het moment dat de hond opspringt kan de hond leren dat het woordje laag betekent dat hij moet opspringen. Als de baas los zegt als de hond net iets vast heeft de puppy leert dat het woordje los betekent dat hij iets moet vasthouden.

4. De baas moet leren dat hij compromissen zal moeten sluiten. De puppy zal dat ook moeten, het is zoals bij iedere vorm van samenleven een kwestie van geven en nemen. Belangrijk hierbij is dat de puppy gewoon de gelegenheid kan krijgen binnen grenzen wel hond te zijn.

5. De baas moet leren dat als de situatie anders is, de puppy anders kan reageren. Dit kan zijn als er meer afleiding is maar ook als de context waarin de oefening gedaan wordt verandert.

6. De baas moet leren dat hij heel erg voorzichtig en eigenlijk heel terughoudend moet zijn met het corrigeren van de puppy. Ook met zijn stem.

7. De baas moet leren dat hij geduld moet hebben en zich moet leren beheersen en de puppy de tijd moet geven na te denken om zelf tot een oplossing te komen.

8. De baas moet leren welke en wat voor signalen de puppy allemaal afgeeft en wat deze kunnen betekenen. Pas dan kan hij er wat effectiefs mee doen.

9. De baas op deze manier de tijd moet nemen om zijn eigen puppy te leren kennen, hij heeft geen standaardpup. Hij heeft zijn eigen puppy en die is uniek. Dit geeft de puppy ook de tijd om hem te leren kennen en dit biedt de mogelijkheid om zo tot een geweldige manier van samenwerken te komen die kan leiden tot een geweldige tijd samen met respect voor elkaars menszijn en hond zijn.

10. De baas kan nu zijn opgedane kennis en vaardigheden inzetten om de puppy op te voeden tot die hond die hij er zelf van verwacht.

Toen ik jaren geleden begon als, toen nog, gedragsbegeleider en langs dierenartsen ging om hen ervan te overtuigen dat er mogelijkheden waren dat er wat te doen was aan schijnbaar onmogelijk gedrag van honden, kon ik me voorstellen dat zij er wat terughoudend tegenaan keken. Dat ze zich afvroegen: “wat moeten we met die gedragsmensen”. Aan de andere kant hadden zij misschien een houding van baat het niet, schaden zal het ook niet zoveel en proberen is altijd de moeite waard. Ik geef het een kans. Ik praat over ongeveer 30 jaar geleden. Tegenwoordig mogen we zeggen dat we een volwassen beroep hebben. Er zijn beroepsverenigingen, er zijn verschillende volwassen opleidingen en er is voldoende mogelijkheid om het kaf van het koren te scheiden. Ook voor dierenartsen. Er zijn er gelukkig veel die dit doen, Die een goede samenwerking aangaan met een goede gedragstherapeut en een goede of een paar goede hondenscholen. Die eerst onderzoeken met wie ze een samenwerking aangaan. Maar soms ook niet. Ik kreeg van een cursist een folder die bij de dierenarts stond van een nieuwe hondenschool bij mij in de buurt. De instructeur had een aantal jaar geleden een cursus bij O&O gevolgd, verder was ze autodidactisch. Ze had erg goede ervaringen met trainingsbanden (stroom dus). Ze gaf net als ik les aan huis, evenveel lessen, maar wel € 50,- goedkoper. Ook haar folder vond ik mooier. Misschien gaf dat ook voor de dierenarts de doorslag. Het was dezelfde dierenarts die vond dat puppy’s niet te snel naar puppycursus mogen, het zijn tenslotte maar baby’s. Ik ga ervan uit dat hij verder niets gecheckt heeft, niet weet hoe zij werkt, dit misschien geeneens navraagt. Alsof de tijd heeft stilgestaan. Nu denk ik: “wat moeten wij met deze dierenartsen.” Misschien moet ik toch maar eens gaan praten.